Groepswerken, kangoeroeklassen, (drie) sporenbeleid, klasgroepen, bankjes in eilandjes in de klas, hoekenwerk, in onderwijs groeperen we onze leerlingen constant. Zowel in de klas als over verschillende klassen of scholen heen. Groeperen is cruciaal om binnenklasdifferentiatie effectief en efficiënt te maken.
Denk even aan de laatste twee of drie keer dat je jouw leerlingen in groepen verdeelde. Schrijf kort voor jezelf op wanneer dat was, wat je toen aan het doen was en hoe je de leerlingen gegroepeerd hebt.Schrijf ook even op waarom je de leerlingen op dat moment op die manier hebt gegroepeerd.
- Bijvoorbeeld: Gisteren waren we onderweg naar het zwembad, de leerlingen moesten per twee lopen, maar ik besliste wie wel of niet samen mocht lopen.
- Bijvoorbeeld: Maandag hebben de leerlingen in groepjes van vier de waterkringloop bestudeerd. Ik heb op voorhand beslist welke leerlingen best zouden samenwerken.
- Bijvoorbeeld: De komende twee weken werken de leerlingen zelfstandig een project uit rond Wereldoriëntatie. Ze vormen zelf groepjes van 3 tot 5 leerlingen die rond eenzelfde thema willen werken.
Wanneer je leerlingen gegroepeerd kan je heel verschillende doelen voor ogen hebben:
- Leerlingen laten samenwerken
- Rust creëren door bepaalde leerlingen samen te plaatsen
- Verlengde instructie geven
- Verschillende opdrachten geven afhankelijk van niveau, interesse, …
- Leerlingen elkaar laten ondersteunen
- …
Leerlingen in groepen onderverdelen is niet hetzelfde als leerlingen laten samenwerken of een groepstaak geven. Je kan bijvoorbeeld ook groepen maken om tegemoet te komen aan verschillende leerstijlen of ondersteuningsnoden.
We bekijken eerst hoe je groepen bewust en doelgericht kan samenstellen, waarbij we het hebben over heterogene en homogene groepen. Daarna zoomen we in op samenwerking tussen leerlingen, want hoe pak je dat planmatig en doelgericht aan?