Kenniscentrum - Kenniscentrum

Jongeren blikken terug op hun inclusief traject

Van Hove, G., De Schauwer, Van de Putte, I., (2015) blikten terug op de inclusieve schoolcarrière van jongeren met een verstandelijke beperking. Deze jongeren hebben een betekenisvol traject doorlopen, ook al was dit geen standaardtraject. Wanneer we hun verhalen beluisteren geven ze een aantal boodschappen mee waar leerkrachten mee aan de slag kunnen :

Inclusief onderwijs gaat over een plaats krijgen in de klasgroep en erbij horen. Jongeren geven aan dat leerkrachten hierin een cruciale rol kunnen spelen. De leerkracht staat model voor hoe er met elkaar wordt omgegaan.
De beeldvorming van de leerkracht ten aanzien van de leerling met specifieke noden is cruciaal. Hoe de leerkracht kijkt naar de jongeren heeft invloed op hoe er wordt omgegaan met de jongeren. Door in relatie te gaan leert de leerkracht de jongeren kennen. Zo ontdekken leerkrachten dat jongeren met specifieke noden meer zijn dan een categorie of hun label;
Het gaat over mogelijkheden creëren om jongeren te laten deelnemen. De jongeren verzekeren ons dat barrières inherent zijn. Als leerkracht kan je wel het verschil maken door deze barrières als uitdagingen te zien waarop men een antwoord tracht te vinden.
De jongeren tonen ons competenties die niet letterlijk terug te vinden zijn in de eindtermen. Het laat zien dat het van belang is om doelen breder te stellen dan alleen maar meetbare opbrengsten en resultaten. Biesta (2012) stelt dat onderwijs drie doelen heeft:
- een kwalificerende functie (kennis en vaardigheden bijbrengen),
- een socialiserende functie (overdracht van waarden en normen)
- is gericht op subjectivering of persoonsvorming
Deze laatste functie is cruciaal en vraagt dat leerkrachten goed luisteren, waarbij ze de dromen en wensen van jongeren mee helpen ontdekken.

‘Nathalie werkte graag met kinderen. Het was een logische keuze dat ze op school een richting zou volgen ‘voeding - verzorging’. Niet alle leerkrachten konden zich vinden in deze keuze. Maar een aantal leerkrachten ontdekten dat Nathalie een hart voor kinderen had. Zij zochten mee hoe Nathalie haar weg verder kon uitstippelen. Zo is Nathalie heel vaardig in het verschonen van baby’s maar merkt ze niet op dat een baby niet alleen op de verzorgingstafel kan blijven liggen. Op stage werd dit opgelost door telkens naast een collega te werken. Deze leerkrachten keken naar haar mogelijkheden in plaats naar haar beperkingen.”

“Ik ben fier op mezelf, ik doe het voor mezelf en niet voor de andere.”

Jongeren willen uitgedaagd worden. Alexandre vertelt over zijn schoolcarrière en het belang dat leerkrachten hoge verwachtingen stellen. Hij vertelt over momenten dat hij zich welkom en niet welkom voelde.

Zijn verhaal kadert in een output van het doctoraatsonderzoek van Dr. Tina Goethals. Het verhaal van Alexandre en vele anderen kan je beluisteren op: www.sgkb.zondergrenzen.be

“Ik laat mij niet tegenhouden door mijn twee wielen”

Bastien geeft met de nodige positiviteit en humor een inkijk in zijn leven. Zijn leven is aangepast aan zijn rolstoel maar dat houdt hem niet tegen om zijn doelen te bereiken.