Aandachtspunten in het verstevigen van ouderbetrokkenheid

terug naar thema

Dashboard / Verbindend samenwerken / Intermediate - Aandachtspunten in het verstevigen van ouderbetrokkenheid

Samenwerken gaat over het samen verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van de leerling. Dit is een tweerichtingsverkeer. Vele scholen zijn zoekend hoe ouders kunnen betrokken worden. Er zijn vele vormen van betrokkenheid en samenwerking. Soms loopt dit moeizaam of hebben ouders en school een ander beeld van betrokkenheid. Het vraagt ook tijd en inspanningen. Heb jij daarbij ook soms het gevoel dat al die gesprekken en contacten  jouw lesgeven overschaduwt? Een kosten-baten analyse hanteren we dan wel eens en dan hoor je soms de vraag: moet dat nu echt, samenwerken met ouders? Het antwoord op deze vraag is eenvoudig. Ja, samenwerken met ouders is cruciaal. Dit om twee belangrijke redenen: 1) Ouders zijn de eerste verantwoordelijke voor hun kind en de continue figuur in het leven kinderen. 2) Onderzoek toont aan dat betrokkenheid van ouders een positieve invloed heeft op de schoolse prestaties en welbevinden van leerlingen (Mitchel, 2015). In het volgende deel geven we een aantal highlights mee in het verstevigen van de betrokkenheid en participatie van ouders. 

 

Partnerschap is het dus!

  • Regelmatig en positief contact bevordert de relatie met ouders. Een positieve ingesteldheid om met ouders om te gaan is cruciaal, ook ten aanzien van de ouders die een andere betrokkenheid tonen. Ouders voelen zich welkom, gewaardeerd en verbonden met het schoolteam (de Vries & Pameijer; 2013). Partnerschap is geen eenmalige gebeurtenis, het is een blijvend proces. Het is telkens opnieuw zoeken naar mogelijkheden om ouders te betrekken.

 "Als secundaire school gebruiken we het moment van het oudercontact ten volle. We werken met werkwinkels waar ouders vrijblijvend kunnen aansluiten. De werkwinkels kunnen dan bijvoorbeeld gaan over het puntenboek van Smartschool, het tonen van een aantal activerende werkvormen, etc. Het zijn onze bouwstenen om verder te ontdekken“

  • Investeren in ouderbetrokkenheid (= betrokkenheid ten aanzien van eigen kind) en ouderparticipatie (= overstijgt het eigen kind en is het engagement van de ouders met betrekking tot de school) zullen de weg bieden voor een samenwerkingscultuur tussen ouders en school.

 

Verbinden in plaats van te verbijzonderen

  • Jij als leerkracht kan al heel wat doen om te verbinden. Hoe er gesproken wordt over leerlingen bij de inschrijving, start en einde van het schooljaar, bij informele en formele momenten heeft een grote impact op ouders. Ouders horen graag dat jij hun kind waardeert, een brede kijk hanteert, hoge verwachtingen stelt en een optimistische kijk hebt. Het delen van anekdotes is de beste lijm tussen ouders en school.

 “Iedere keer op een oudercontact moet ik horen ‘hoe drammerig mijn zoon is. Bij zijn huidige juf mocht hij een project uitwerken. Ze vertelde hoe hij het had aangepakt, een kwis voor de klas, een artikel voor in de schoolkrant,etc. Hij heeft zich volledig kunnen smijten. Ze omschreef hem als gedreven. Ze vertelde dat ze soms wel horendol werd van zijn vragen. Maar drammerig kan dus ook gedreven zijn en dat maakte een verschil.’

 “We vinden het als leerkracht belangrijk om van in het begin een goed contact te hebben met ouders. We maken er dan ook een punt van om in het begin van het jaar ouders aan te spreken op wat goed loopt. Dit vormt een stevige en goede basis. Laten zien dat je hier oog voor hebt maakt dat het nadien gemakkelijker is om eventuele moeilijkheden te bespreken.” Klasse maakte 6 ezelsbruggetjes die een hulp kunnen zijn om verbindend te communiceren.

 

Zet je in de schoenen van ouders

  • Ouders kunnen zich moeilijk voorstellen hoe het is om leerkracht te zijn van hun kind met deze klasgroep. Maar andersom geldt dit ook. Jij als leerkracht kan je ook moeilijk voorstellen wat het is om deze ouder te zijn. Uit onderzoek weten we dat leerkrachten die aandacht hebben voor het perspectief van ouders minder schuld attitudes ontwikkelen die de relatie beschadigen (Giangreco, 2007).

“Ik kreeg van de vorige leerkracht de boodschap dat de ouders van Jana vooral de problemen van hun kind niet wilde erkennen. Toen ze op een overlegmoment op school vertelde over het auto-ongeluk en de moeizame revalidatie, kon ik zien dat de positieve kijk de enige manier was om deze moeilijke periode door te komen. Het had als gevolg dat ik de kleine stappen kon zien en kon appreciëren.”

  • Ouders en gezinnen zijn heel verschillend. Deze diversiteit heeft een impact op onze communicatie en omgangsvormen. In contact met ouders dien je dus rekening te houden met de achtergrond van de ouder (hun competenties en de voorkennis, hun sociaaleconomische situatie, hun eigen schoolcarrière, hun taal en hun culturele achtergrond). Een heldere communicatie is van belang waarbij het noodzakelijk is om af te stemmen op ouders die meertalig zijn. Hierdoor zullen ouders zich meer betrokken voelen en creëren we gelijke kansen voor alle ouders.

In de kleuterschool leert een leerkracht de kinderen zelfstandig hun jas aandoen door middel van een trucje waarbij de kinderen hun jas op de grond moeten leggen. Een kind wil dit nadien ook tonen aan zijn mama, legt de jas op de grond en… de moeder haalt de jas verontwaardigd van de grond en begint hem af te schudden. Als de leerkracht het perspectief beluistert blijkt dat de ouder er anders naar kijkt. De normen omtrent voor materiaal draagt de ouder hoog in het vaandel. Jij vindt zelfstandigheid wel heel belangrijk. Van daaruit ga je samen op zoek naar een andere methodiek die hetzelfde doel voor ogen heeft namelijk ’de jas aandoen’